Bên cạnh danh sách “Go list” – những điểm đến nên ghé thăm, Fodor’s Travel đã công bố danh sách “No list” với 9 điểm đến. Tạp chí Mỹ nhấn mạnh, việc lập danh sách các điểm đến trong danh sách không nhằm hạ bệ hay chê bai mà thể hiện sự trân trọng và mong muốn bảo vệ các điểm đến nổi tiếng này.

Danh sách được lập dựa trên các tiêu chí ảnh hưởng đến du lịch gồm: quá tải du lịch, chất thải, chất lượng nguồn nước. Những điều này không chỉ gây hại tới điểm đến, mà còn ảnh hưởng cuộc sống của người dân địa phương.

Trong đó, vịnh Hạ Long của Việt Nam lọt vào danh sách vì yếu tố chất thải xả ra môi trường. Cụ thể, tạp chí Mỹ cho rằng các hoạt động như đi du thuyền ngắm cảnh diễn ra sôi nổi, cộng với việc ngư dân hoạt động ngày càng nhiều đã thải ra nhiều rác thải, dầu diesel trong nước. Các nỗ lực, giải pháp hạn chế môi trường thực thi không triệt để, dễ xảy ra tình trạng lách luật.

Tạp chí viết: “Tình trạng quá tải du lịch và ô nhiễm biển đã gây áp lực lên hệ sinh thái vịnh trong nhiều thập kỷ. Lượng khách đến vịnh năm 2022 là hơn 7 triệu và dự kiến đạt khoảng 8,5 triệu vào năm 2023.

Khi đi du thuyền trên vịnh, không khó để du khách thấy chai nước, túi nilon, cốc xốp và rác thải liên quan đến hoạt động đánh cá trôi nổi trên mặt nước cùng những vệt dầu nhớt từ tàu thuyền du lịch. Rác thải cũng trôi ra từ các khu dân cư và làng chài nằm dọc các bãi biển”.

Johnny Chen, du khách đã dành một tháng ở Việt Nam vào tháng 4.2023, chia sẻ về trải nghiệm khi đến vịnh Hạ Long: “Rác chắc chắn luôn là một vấn đề và sẽ là một phần trong trải nghiệm của bạn. Bạn có thể bắt gặp những mảng rác rất lớn và kinh khủng hoặc các mảnh nhỏ vương vãi. Những bức ảnh về vịnh Hạ Long nhìn từ trên cao thật đáng kinh ngạc, nhưng nhìn từ trên mặt biển lại là một câu chuyện khác”.

Bất chấp lệnh cấm sử dụng đồ nhựa dùng một lần trên du thuyền kể từ năm 2019, Chen cho biết anh vẫn được cung cấp những chai nước nhỏ trên tàu. Những khách du lịch khác cũng có trải nghiệm tương tự và đánh giá trên TripAdvisor rằng vịnh bị ô nhiễm bởi rác thải xốp và những “lớp cặn dầu trôi theo từng đợt sóng”.

David, một nhà nghiên cứu ô nhiễm biển ở vịnh Hạ Long, từng sống ở Hà Nội hơn 5 năm, cho biết: “Vấn đề của vịnh hiện nay là có quá nhiều người ở đó và họ không có giải pháp xử lý chất thải hiệu quả. Tất cả nhựa đang trôi thẳng xuống nước và có quá nhiều người đi trên những chiếc tàu du lịch khổng lồ”. Nhà nghiên cứu này đánh giá chính quyền không có cơ sở hạ tầng để xử lý tất cả rác thải nhựa.

Một nghiên cứu cơ bản năm 2020 ước tính có 28.283 tấn rác thải nhựa thải ra vịnh Hạ Long hàng năm, trong đó 5.272 tấn trôi ra biển. Tổng cộng 34 tấn rác thải được tạo ra hàng ngày từ các hoạt động du lịch, không chỉ ảnh hưởng đến trải nghiệm du lịch mà còn ảnh hưởng đến hệ sinh thái mong manh. Đã từng có 234 loại rạn san hô trong vịnh, nhưng hiện giờ chỉ còn lại một nửa.

David cho biết, một vấn đề khác làm trầm trọng thêm vấn đề rác thải là cộng đồng ngư dân ngày càng phát triển quanh vịnh. Các phao nổi polystyrene được sử dụng để nuôi trồng hải sản sẽ vỡ vụn thành bột theo thời gian, trôi dạt trên bãi biển. Những hạt vi nhựa này hiện được tìm thấy trong các loài cá, tạo ra mối đe dọa đối với an toàn thực phẩm.

Vịnh Hạ Long còn có 20.600 ha ao nuôi. Một yêu cầu gần đây của chính quyền yêu cầu các trang trại nuôi cá phải thay thế phao xốp bằng các giải pháp thay thế bền vững; nhiều phao xốp bỏ đi sau đó đã được đổ xuống vịnh.

Theo Ban Quản lý vịnh Hạ Long, khoảng 10.000 mét khối rác (bao gồm cả phao xốp) đã được thu gom từ tháng 3 và rác thải vẫn đang được thu gom hàng ngày.

Số lượng tàu thuyền lớn trên vịnh cũng góp phần gây ô nhiễm. Trong khi một số công ty du lịch vận hành những chiếc thuyền có thiết kế hiện đại và được bảo trì tốt thì thì một số công ty khác lại chạy du thuyền bằng động cơ diesel, để chất thải rò rỉ vào vịnh.

Theo Fodor’s, vịnh Hạ Long cần sự nỗ lực bền bỉ của chính phủ và các công ty lữ hành để có những hành động phù hợp, nhằm ưu tiên bảo vệ kỳ quan thiên nhiên. Theo một bài đăng trên blog của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), có thể “cần phải giảm số lượng du khách dựa trên đánh giá khách quan về khả năng chuyên chở của khu vực”.

Tạp chí khẳng định thêm rằng việc hạn chế hoạt động du lịch có thể gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, không bảo vệ vịnh Hạ Long có thể gây ra hậu quả lâu dài.

Bên cạnh vịnh Hạ Long, có hai điểm đến khác cũng nằm ở hạng mục liên quan đến vấn đề rác thải là Đài tưởng niệm quốc gia trên dãy núi San Gabriel của Mỹ và sa mạc Atacama của Chile. Các điểm đến còn lại trong danh sách “No list” gồm: Venice (Italy), Athens (Hy Lạp), Koh Samui (Thái Lan), sông Hằng (Ấn Độ), hồ Superior ở Bắc Mỹ.